Goiza?

Goiza? Zure eskubitik irtengo zela erabaki genuen, baina zure eskubia lokartu da, lokartu da.

Goiza?, esan genuen: gutxi barru, atseden hartu unetxo batez eta zure betazalak.

Ez dakit, suak hartzen duen larrosa ikusten dut, larrosa suak hartzen, altxatzen den koroaren fabula.

Libro de las Mariposas, Arnaldo Calveyra

On Kixotek...

...arrazoibide horiek esanak entzuteaz barre egiten zuen eta lasaitasun osoz esan zuen:

"Zatozte tipo zantar eta doilorrak! Atxilotuak askatzeari, presoak lokabetzeari, zorigaiztokoei laguntza emateari, eroriak altxatzeari, behartuak hel egiteari, horri bidelapurketa esaten diozue? Ah, jende zitala, zuen entelegu azpi eta doilorragatik Zeruak zalduntza ibiltariak gordetzen duen balioa komunikatu ez dezazuelaren merezidunak! Ulertzera eman ez ditzazuela zein bekatu eta ezjakintasunean zaudeten edozein zaldun ibiltariaren itzala ez ezik, are gehiago, beraren laguntza ere ez gurtzeagatik! Zatozte, lapur aldra, bide lapur izateko Ermandade Santuko baimena duzuen kroadrilleroak; esadazue: Zein izan da ni naizen moduko zaldunaren aurka espetxeratze agindua sinatu egin duen memeloa? Zein izan da zaldun ibiltariak foru judizial orotatik libre direla ez zekiena, ezta hauen legea hauen ezpata, hauen foruak hauen kemenak, hauen jardutea hauen borondatea direla?"

(Don Quijote de la Mancha, I liburuaren, XLV kapituluan)



Nondik begiratzen duzun

Aspaldi honetan maiz hartzen dut trena, eta hasierako egunetan bagoiaren eskuinaldean esertzen nintzen. Behin, baina, ezkerraldean jarri, eta ordura arte eskuinaldeko leihoetatik ikusten ez ziren lekuak ikusi nituen, ederrak ziren. Nondik begiratzen duzun, hor baitago gakoa.

Kanpotik ikusita, besteen zenbait jarrera ulergaitz suerta daitezke. Hori diozu, kanpotik begiratzen dudala, ez dudala neronik bizi. Kanpotik, bai -diot- baina ez urrunetik. Gerturatzean ikuspuntua aldatu egiten baita, eta distantzia luzean aprezia ezin daitezkeenak begibistako bihurtzen dira.

Distantziarik txikiena, itogarriena eta itsuena, baina, barrutik ikusi baino, norberak bizi duenean izaten da. Eta agian, norberak aski justifikatuta uste dituen jarrera horiek erokeria hutsa direnaren itxura eman dezakete. Ezin nauzu ulertu, diozu, onartu nahi gabe, nahi baino gertuago nagoela.  

Tarteko puntu bat bilatzea litzateke onena; ulertu eta ulertaraztea. Baina beldur naiz, maite, ez ote duzun zugandik haratago begiratu nahi. Ez ote duzun zeure horretan geratu eta bertatik ikusten ez dituzun gauza eder horiek galtzea nahiago.

1937

Malkoak portzelanazko aurpegian behera doaz,

leihotik euria ari duela ikusten da.

Aulki hutsetan oraindik denborak ezabatu gabeko itzalak.

Sutondoan lurrean eserita dauden haurrek 

ez dute euren isladarik ikusten sugarretan.

Atea irekita dago, eskaileretatik behera doa haize hotza

atarian autoko giltzak hartzeko geratzen da.

Piano hots urrunak portuko marinelen kantuetaraino.

Hegazkinek lainoak zulatzen dituzte,

euren bonbek teilatuak eta kaleak.

Gogora ekarri, gure merkatu egunak odolez margotuak.

                                                                                  

                                                                  - Hiriart -

Erregeei gutunak

Anne Boleynek (Ana Bolena izenaz ere ezaguna) Ingalaterrako

Henry VIII.ari egindako gutuna (1527)

Jauna,

Errege handi baten gogo augustuak, zeinari Naturak eman dion gure sexukoenganako eskuzabaltasunez betetako bihotza, errege handi baten gogo augustuak bakarrik ordain dezake halako fabore ikaragarriez neska batekin izandako solasaldi xalo eta laburra. Berorren aberastasunen altxorra agortezina bada ere, arren eskatzen diot kontuan hartzeko apika ez dela berorren eskuzabaltasunaren adinekoa izango; izan ere, halako solasaldi ttikia hain opari handiez saritzen badu, zer ez ote du egingo beren obedientzia osoa berorren desiretara konsakratzeko prest daudenekin? Jaso ditudan sariak handiak izanda ere, infinituki handiagoa da adoratzen dudan erregeak ni maitatzearen poza, eta atseginez sakrifikatuko nioke bihotza, fortunak nahi izan balu nire bihotza berorri eskeinia izateko duin izan zedin.

Erreginaren dama izendatu izanak pentsarazten dit bere gorentasunak estimuren bat badidala, horrek parada emango baitit berori sarriago ikusteko, eta neure ezpainekin ziurtatzeko (aurreneko aukeran egingo baitut) naizela berorren gorentasunaren zerbitzari ttipiena eta obligatuena.

Erreserbarik gabe.

Anne Boleyn

Itzulpena: Ana Morales

[Bilbo Hiria Irratiko Xerezaderen Artxiboa

saioko podcast batean lokutatua]

Distira

Haren ileari begira nengoen eta ez nekien zergatik,
baina ezin nion begirada kendu, hara eta hona zebilela.
Batzuetan horrela geratzen gara,
gauza ederrei begira, txotxolo aurpegiz.
Ulertzera iristen ez garen egia
gure aurrean dela. Une hori da... dena.
Begiratu, besterik ezin da egin... eta 
halako batean jabea hurbildu zen:
Zer, ederra e? erosi nahi?
Ez zekiat, zenbat eskatzen duk. -- Galdetu nion zuhur.

                                                                  @mikelsgartzia