1976an Uruguaiko La Libertad kartzelan

Uruguaiko preso politikoek ezin dute baimenik gabe hitz egin, ez txistu egin, ez irribarre egin, ez kantatu, ez arin ibili, ezta beste preso bat agurtu ere.  Ezingo dute, ez eta marrazkirik jaso ere, non, haurdun dagoen emakumeren bat ageri den, ezta bikoterik, ez tximeletarik, ez izarrik, ezta txoririk ere... Eskolan irakasle den  Didosko Perezek, bere ideia ideologikoengatik preso eta torturatuak, igande batean bost urteko alabaren bisita jasoko du.

Alabak txorien marrazki bat darama. Zentsoreek, kartzelaren sarreran marrazkia apurtzen diote. Hurrengo igandean, Milayk zuhaitzen marrazki bat eramaten dio; zuhaitzak ez daude debekaturik eta marrazkia onartzen dute. Didoskok bere marrazkia goraipatzen du, eta zuhaitzen puntan eta adarretan agertzen diren kolorezko borobil mordoari buruz galdetzen dio:

- Laranjak dira? Zein fruitu dira?

Haurrak isilarazi egiten du:

- Shhhhhhhhhhhhh -eta sekretuan esaten dio:- txotxolo, ez al duzu ikusten begiak direla? Ezkutuan ekarri dizkizudan txorien begiak.

(Jatorrizkoa: "1976 en la cárcel la libertad de Uruguay", Eduardo Galeano)

- Itzulpena: Oier Ibarra -